17 Aralık Büyük Rüşvet ve Yolsuzluk Soruşturması’nın ardından gündeme gelen uçak dolusu altın kaçakçılığı üzerine hazırlanan ve sumen altı edilen gümrük soruşturması raporu kapsamında, 17 Aralık’ın 1 numaralı adı Reza Zarrab (Rıza Sarraf) hakkında kara para aklamaktan suç duyurusunda bulunulduğu ortaya çıktı.

Zarrab’ın Gana’dan getirdiği, bir bölümünün yurda sokulduğu ortaya çıkan 1.5 tonluk kaçak altın olayına ilişkin tartışmaların ardından CHP Grup Başkanvekili Levent Gök, dönemin Gümrük ve Ticaret Bakanı Nurettin Canikli’nin yanıtlaması istemiyle bir soru önergesi verdi. Sözcü’den Başak Kaya’nın haberine göre; önergeyi yanıtlayan yeni Gümrük ve Ticaret Bakanı Cenap Aşcı, verdiği yanıtta Rıza Zarrab’ın şirketleri ile ilgili Gümrük ve Ticaret Başmüfettişi Mehmet Eryılmaz tarafından hazırlanan raporu ve raporun içeriğini doğruladı. 

Eryılmaz tarafından hazırlanan 651 sayfalık, 8 Ağustos 2014 inceleme raporuyla ilgili olarak şimdiye kadar hangi işlemlerin yapıldığı konusundaki soruları yanıtsız bırakan Aşcı’nın verdiği bilgiye göre raporun sonuç bölümünde özetle şu bilgilere yer veriliyor:

“Rusya Federasyonu Federal Gümrük Birimi Merkezi Muhafaza Birimi tarafından Türk vatandaşı şahısların Rusya’ya çok yüklü miktarlarda nakit para girişi yaptığını Bakanlığa bildirilmesi üzerine İstanbul KİM Gümrük Muhafaza Müdürlüğü tarafından 14 kişi hakkında Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkındaki Kanun ve Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkındaki Kanun uyarınca suç duyurusunda bulunuldu. Bu şahısların Haziran-Eylül 2010 döneminde Rus Gümrük İdaresi’ne yüklü miktarda döviz beyanında bulunduklarının tespit edilmesinden sonra bunun altın ticaretiyle ilgili olabileceği değerlendirilerek Atatürk Havalimanı ve Sabiha Gökçen Havalimanı Gümrük Müdürlüklerine yapılan döviz beyanları incelendi. Yurt dışına çıkarılan dövizlerin önemli bir bölümünün Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkındaki 32 Sayılı Karar ve Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkındaki Kanunu ihlal ettiği sonucuna varıldı.”

Raporda, söz konusu şirketlerin ABD Hazine Bakanlığı ve AB’nin İran ve İran bankacılık sistemine yönelik yaptırım uygulamaları doğrultusunda, Zarrab’ın şirketleri ve ilişkilerinin olduğu şirketlerin 2010-2011 yıllarında yoğun bir şekilde yurt dışından nakit giriş ve çıkışı yaptıkları, 2011 sonundan itibaren bunun yerini altın ihracat ve ithalatının aldığı, 2013’ün ikinci yarısından itibaren ise transit ticarete yönlendiği belirtildi.

Aşcı, raporun, yurt dışı transferleri ve transit ticaret dâhil tüm boyutları ile kambiyo, dış ticaret, vergi ve kara paranın aklanmasının önlenmesine ilişkin mevzuat kapsamında değerlendirilmesi amacıyla, Gümrük ve Ticaret Bakanlığının ilgili birimlerinin yanı sıra Hazine Müsteşarlığı, Maliye Bakanlığı (MASAK, Gelir İdaresi Başkanlığı ve Vergi Denetim Kurulu) ve Ekonomi Bakanlığı’na gönderildiğini ifade etti.

Ancak Aşcı, bir yıldan uzun bir süredir söz konusu raporla ilgili olarak gerek kendi bakanlığı gerekse de gönderildiği diğer bakanlıklarda ne tür bir işlem yapıldığına ilişkin soruları yanıtsız bıraktı.

YENİ SONU ÖNERGESİ
CHP Grup Başkanvekili ve Ankara Milletvekili Levent Gök, raporla ilgili olarak, gönderildiği belirtilen Gümrük ve Ticaret Bakanlığının ilgili birimleri ile Hazine Müsteşarlığı, Maliye Bakanlığı (MASAK, Gelir İdaresi Başkanlığı ve Vergi Denetim Kurulu) ve Ekonomi Bakanlığı tarafından bu güne kadar ne tür işlemler yapıldığını yeni bir sonu önergesi ile TBMM gündemine getirdi. Gök, Başbakan Ahmet Davutoğlu tarafından yanıtlaması istemiyle verdiği yazılı soru önergesinde, raporda yapılan tespitlerle ilgili olarak yapılan işlemlerin açıklanmasını istedi.

Aşcı’nın yanıtında sözünü ettiği, Zarrab hakkındaki kara para aklamaktan 8 Ağustos 2014’teki raporun ardından yapılan suç duyurusuna ilişkin ne tür bir işlem yapıldığı merak konusu oldu.

ZENCANİ-ZARRAB İLİŞKİSİ
Eryılmaz’ın daha önce basına yansıyan raporunda, Zarrab’ın irtibatlı olduğu şirketlerin 2011 ve 2013 yılları arasında Türkiye, İran, Çin, BAE ve Rusya arasında gerçekleştirdiği ithalat, ihracat ve para transferlerinin incelendiği, Zarrab ile İran’da tutuklanan işadamı Babek Zencani’nin şirketleri arasında ticari işbirliği bulunduğu saptandığı belirtiliyordu.

Raporda, “Türk firmalarının Atlantis Capital General Trading LLC ve Emin General Trading LLC ile yaptıkları külçe altın ticaretinin (ithalat, ihracat, transit) şüpheli olduğu,  Zarrab’ın şirketlerinin, ikisi Dubai’de, üçü de Çin’de olan toplam beş şirketle iki yıl içinde yaptığı 100 tondan fazla transit külçe altın ticareti işleminde çok ciddi şüphelerin bulunduğu” belirtiliyordu. Söz konusu şirketlerin Zarrab tarafından kurulduğu ve Türkiye’den yönetilip, yönlendirildiği, bu konunun da yine kara para ve vergi denetimi kapsamında ilgili kurumlarca incelemeye tabi tutulmasının istendiği ileri sürülüyordu.